مهدی جلالی تهرانی- اوباما می‌گوید به انرژی‌های آلاینده فکر کنید. او در ویدیویی اعلام کرد که قوانین آمریکا برای تولید انرژی پاکیزه تغییر می‌کند. در واقع بزرگترین قدم آمریکا برای مبارزه با گرمایش زمین آغاز شد. اوباما از مردم آمریکا و مردم جهان می‌خواهد که به بحران تغییرات آب‌وهوایی و خطرات آن فکر کنند. او از همه می‌خواهد که بیایید این پیام را میان هم پخش کنیم. یک پیام ساده اما جدی: «به آن فکر کنیم.»
بیایید ما هم به این فکر کنیم که چرا این اتفاقات همزمان می‌افتد. در همین هفته، در یک سوی زمین دولت آمریکا بطور رسمی نسبت به تغییرات اقلیمی هشدار می‌دهد، و در سوی دیگر زمین، بندر ماهشهر ما، به رکورد ایندکس ثبت شده‌ی بالاترین دمای سطح زمین نزدیک می‌شود. خطر خیلی نزدیک‌تر از آنی ست که حس می‌کنیم.
بیایید به این فکر کنیم! کشور ما، درآمد اصلی‌اش، یک آلاینده است. ما از آلوده‌کردن اقلیم زمین سود می‌بریم. سوخت فسیلی خدمت خود را به دنیا کرده. جهان صنعتی را به وجود آورده. اما برای ما خدمت نبوده. چه بسا نکبت بوده. باعث تقویت و استمرار نظام سیاسی استبدادی بوده. ما را از جهان صنعتی عقب انداخته. حالا همان جهان صنعتی عزم خود را جزم کرده تا از سوخت فسیلی دوری کند. خب، ما در بازار جدید انرژی چه بفروشیم؟ انرژی اتمی؟ غرب از انرژی اتمی نیز فاصله گرفته. بخصوص بعد از فاجعه‌ی فوکوشیما.
فاجعه‌ی نیروگاه فوکوشیما، بخاطر بی‌مبالاتی و تکنولوژی عقب‌مانده‌ی روس‌ها نبود که چرنوبیل و بوشهر را ساخته‌اند. تکنولوژی ژاپنی بود. فاجعه بخاطر یک سونامی بود. ژاپنی‌ها فکر سونامی را نکرده‌بودند. حال غرب از این اتفاق درس گرفته و با سرعت بیشتری از انرژی اتمی فاصله می‌گیرد. غربی‌ها زود درس می‌گیرند. با زندگی و به‌زیستی خود شوخی ندارند. به این فکر کنیم که چرا ما درس نمی‌گیریم؟ چرا دقیقا روی دو انرژی هسته‌ای و سوخت فسیلی سرمایه‌گذاری می‌کنیم که جوامع توسعه‌یافته دارند کنار می‌گذارند! چرا روی اسب بازنده شرط‌بندی می‌کنیم؟
آقای عراقچی در جلسه‌ی خصوصی با مدیران صداوسیما گفت: «همواره گفته‌ام که اگر برنامه هسته‌ای کشورمان را بخواهیم صرفا با معیارهای اقتصادی بسنجیم، خسرانی بزرگ است یعنی اگر هزینه مواد تولیدی را بخواهیم محاسبه کنیم اصلا تصورش را نمی‌توانیم بکنیم. اما ما این هزینه‌ها را برای عزت، استقلال و پیشرفتمان داده‌ایم، برای اینکه زیر بار زورگویی دیگران نرویم». به این حرف فکر کنیم! سرمایه‌گذاری ما روی انرژی هسته‌ای خسرانی بزرگ بوده‌است! لجبازی، برای این که زیر بار زور نرویم!
به این فکر کنیم که شاید آن ذهنی که باعث این خسران بزرگ برای مردم ایران شد، خیلی ساده فکر می‌کرده. در جوانی این واژه‌های وسوسه‌انگیز را شنیده بوده: غرب! علم! پیشرفت! انیشتن! اتم! بمب اتم! …تمام مفهوم پیشرفت را در اتم می‌دیده و دیگر خبر دار نشده که هفتاد سال از آن زمان گذشته. غرب از آن عبور کرده و اکنون به دنبال انرژی‌های بهتر و پاکیزه‌تری است.
دوستی از جک استرا نقل می‌کرد که سال‌ها پیش آمریکا را با یک گاو مقایسه کرده و گفته بود «ما هم مثل بسیاری ملت‌ها با آمریکا اختلاف داریم. آن‌ها جلوی شاخش می‌ایستند، ما شیرش را می‌دوشیم». به آن فکر کنید! اکنون انگلیسی‌ها و آمریکایی‌ها نسل جدیدی از توربین‌های غول‌پیکر بادی را می‌سازند که هوشمند است و زاویه‌ی خود را در مسیر باد عوض می‌کند. این توربین‌ها بقدری قدرت‌مند هستند که یک ردیف چندتایی از آنان به اندازه‌ی یک نیروگاه اتمی بزرگ، انرژی تولید می‌کند. انرژی تمام نشدنی. همیشگی. پاکیزه.
انرژی باد را دست کم نگیرید. بادی که در آمریکا میآید می‌تواند انرژی مردم این کشور را برای ابد تامین کند. بادی که در انگلیس و چین میآید، همین طور. بادی که در ایران میآید، همین طور. سال گذشته توربین‌های بادی انگلستان توانستند از نیروگاه‌های اتمی آن کشور در تولید انرژی پیشی بگیرند. الان تکنولوژی مهار انرژی باد از بقیه‌ی تکنولوژی‌ها جلو افتاده است. انرژی آفتاب را هم دست کم نگیرید. یک ساعت انرژی تابش خورشید بر زمین برابر است با یک سال انرژی که هفت میلیارد انسان نیاز دارند. فقط هنوز به تکنولوژی مهار ارزان‌قیمت آفتاب نرسیده‌ایم. غرب الان روی این تکنولوژی هم کار می‌کند. به آن فکر کنید که ما در ایران چقدر به از این دو انرژی سرشار هستیم.
به این فکر کنید که بجای سرمایه‌گذاری روی انرژی هسته‌ای، اگر با غرب همراه می‌شدیم و روی انرژی باد و آفتاب سرمایه‌گذاری می‌کردیم، نه تنها شریک و همکار آخرین تکنولوژی در غرب بودیم، انرژی کشور خودمان را نیز برای همیشه تامین می‌کردیم. به این فکر کنید که چه آینده‌ای برای خود ساخته بودیم و چه هدیه‌ی بزرگی به نسل‌های آینده داده بودیم! انرژی ارزان، پاکیزه، و همیشگی. قبض ماهانه‌ی انرژی بسیار ارزان. حتا شاید مجانی. محیط زیستی سبز. آب فراوان. بدون تردید، نتیجه‌ی آن: رفاه و آرامش و لذت بیشتر از زندگی.
… به این فکر کنید که چرا ما باید با خودمان لجبازی کنیم؟
مهدی جلالی تهرانی مهدی جلالی تهرانی فارغ التحصیل رشته‌ی علوم سیاسی از دانشگاه برکلی در کالیفرنیا، و رشته‌ی امنیت بین‌الملل و مطالعات خاورمیانه دانشگاه کلمبیا است. وی پژوهشگر و مدرس پیشین مرکز مطالعات ادیان و دموکراسی در دانشکده روابط بین‌الملل دانشگاه کلمبیا بوده است.
