در جریان تهاجم دولت برای بازپس‌گیری غوطه‌ی شرقی از مخالفان، محله‌هایی در این منطقه در حومه‌ی دمشق، به طور کامل با خاک یکی شده و هزاران خانواده آواره شده‌اند.
“توقف‌های بشردوستانه”ی روزانه، که به سفارش متحد دولت، یعنی روسیه صورت می‌گیرند، نتوانسته‌اند حمام خون را در این ناحیه‌ی محصور متوقف کنند؛ جایی که بیمارستان‌ها، مدارس و مغازه‌ها با بمباران‌های هوایی و توپ‌خانه ویران شده‌اند. آن‌طور که رئیس سازمان ملل، آنتونیو گوترش میگوید، ساکنین غوطه شرقی در “جهنم روی زمین” زندگی میکنند. بنا بر تحلیل‌های تصاویر ماهواره‌ای سازمان ملل، در یک منطقه، تا دسامبر سال گذشته، ۹۳ درصد ساختمانها ویران شده بودند. موج جدید بمبارانها حالا باعث تخریب بیشتر شده است.
مناطق غربی، تا پیش از دسامبر سال گذشته کاملا ویران شده بودند
ارزیابی تخریب، مناطق ۹ گانه غوطه‌ی شرقی در دسامبر سال ۲۰۱۷
بمباران‌های ماه ژانویه و فوریه، صدمات بیشتری به منطقه وارد کردند
ارزیابی تخریب‌های رخ داده بین ۳ دسامبر سال ۲۰۱۷ تا ۲۳ فوریه سال ۲۰۱۸
این منطقه‌ی کشاورزی که حدود ۴۰۰ هزار نفر را در خود جای داده است، آخرین سنگر مهم شورشیان در نزدیکی دمشق است. این ناحیه‌ی محصور، که هم‌اندازه‌ی منچستر است از سال ۲۰۱۳ تاکنون تحت محاصره بوده و شرایط انسانی به میزان چشم‌گیر از نوامبر گذشته وخیم‌تر شده؛ یعنی زمانی که درگیری‌ها بین حکومت و نیروهای مخالف آن بالا گرفت.
چگونه جوبر در غوطه شرقی نابود شده است (تصویر پویا)
تازه‌ترین موج بمبارانها را می‌توان سبوعانه‌ترین حملات در نوع خود در طول جنگ سوریه به حساب آورد، جنگی که حالا وارد هشتمین سال خود میشود. بنا به گفته‌ی سازمان ملل متحد، بیش از ۵۸۰ نفر از ۱۸ فوریه کشته شده‌اند. زیرساخت‌ها و خدمات شهری ویران شده‌اند. تحلیل تصاویر ماهواره‌ی انجام شده نشان میدهد که مخزن آب در منطقه‌ی حرستا، در میان اهداف منهدم شده بوده است.
خسارت وارده به برج مخزن آب در منطقه حراستا
هر دو طرف، دیگری را به ادامه‌ی حمله‌ها در طول “توقف‌های” پنج‌ساعته‌ای که از ۲۷ فوریه آغاز شده است، متهم میکنند. تا به حال، هیچ شهروندی از “کریدور انسان‌دوستانه”ی تعبیه‌شده‌ی روسیه برای ترک غوطه‌ی شرقی استفاده نکرده‌است. آژانس‌های سازمان ملل گفته‌اند که ارسال کمک‌های بشردوستانه‌ی فوری، تحت شرایط کنونی، غیرممکن بوده است. یکی از دکترهایی که در منطقه مشغول است، وضعیت را “فاجعه‌بار” توصیف کرده است، شهروندان بدون غذا، بدون دارو و بدون سرپناه رها شده‌اند. در بخش پرجمعیت‌تر غربی غوطه‌ی شرقی، تحلیل سازمان ملل نشان میدهد که تا ماه دسامبر، حدود ۳۸۵۳ ساختمان به کلی ویران، ۵۱۴۵ ساختمان به شدت آسیب دیده و ۳۵۴۷ ساختمان به میزان متوسط دچار آسیب شده‌اند.
جوبر
منطقه «جوبر» بیش‌ترین آسیب را در بین مناطق مورد ارزیابی دیده است. حدود ۹۳ درصد ساختمانها تا دسامبر ویران شده یا آسیب دیده است. این منطقه برای ماه‌ها یک خط مقدم فعال بوده است. اما اکنون تنها گروه‌های مسلح در این منطقه باقی مانده‌اند. منطقه‌ی هم‌جوار، یعنی «عین ترما»، که بسیاری از کسانی که از جوبر گریخته‌اند در آن پناه گرفته‌اند، نقطه‌ی تمرکز هجوم دولتی در ژانویه ۲۰۱۷ بوده است. افزایشی ناگهانی در تعداد حملات خمپاره‌ها و بمباران‌های هوایی ساکنان عین ترما و خانوارهای آواره را وادار کرده تا به دیگر مناطق غوطه‌ی شرقی بگریزند. تا ماه دسامبر، در مجموع ۷۱ درصد ساختمانهای این محله آسیب دیده یا تخریب شده‌اند. بیش از ۷۵ درصد از جمعیت این منطقه در پیش از درگیری‌ها، گریخته‌اند.
زملکا
زملکا از جهت آسیب‌دیدگی در ناحیه‌ی غوطه شرقی، بنا به برآورد سازمان ملل، سومین جایگاه را دارد. تا ماه دسامبر حدود ۵۹ درصد ساختمانها آسیب دیده یا تخریب شده بودند. در حداقل دو سال گذشته، هیچ منبع آب یا برقی در این منطقه نبوده و بیش از ۷۵ درصد جمعیت این ناحیه در زمان پیش از درگیری‌ها از آن گریخته‌اند. تشدید بمبارانها در فوریه به تلفات جانی بیشتری در این منطقه انجامیده و سطح تخریب به طور قطع نسبت به آنچه در ماه دسامبر بوده افزایش یافته است.
حموریه
از آنجا که حموریه در ناحیه‌ی غوطه شرقی موقعیتی مرکزی‌تر دارد، میزان آسیب برآورد شده در آن تا دسامبر کمتر از دیگر نواحی بوده است. حدود ۱۱ درصد ساختمانها آسیب دیده یا تخریب شده بودند. با این حال، این منطقه در آخرین دور بمبارانها تحت حملات متعدد قرار گرفته است. یک ویدئوی خبرگزاری رویترز، تخریب بیمارستان الشفا را نشان میدهد، جایی که کارکنانش میگویند تحت حملات هوایی و توپخانه‌ای قرار گرفته است. یک کارمند پزشکی در این‌باره میگوید: «بخش کلینیک از کار افتاده است، واحد نگهداری کلینیک از کار افتاده است، واحد جراحی از کار افتاده است، واحد انکوباتور از کار افتاده است، بخش کودکان از کار افتاده است، تمام بخش‌های بیمارستان به کلی از کار افتاده‌اند.» بیشتر جمعیت حموریه گریخته‌اند و تقریبا نصف ساکنین حاضر در آن هم از جاهای دیگری آمده‌اند. آب و برق از ژوئن ۲۰۱۶ دیگر در دسترس نیست.
سقبا
سقبا که تا کنون از سطوح بالای تخریب دیگر مناطق در امان بوده است هم تحت حملات متداومی در فوریه و مارس قرار گرفته است. تا ماه دسامبر، ۲۷ درصد ساختمانها آسیب دیده یا تخریب شده بودند. این میزان به احتمال زیاد افزایش یافته است. بیش از نصف جمعیت حاضر در این جا کسانی هستند که از دیگر مناطق به این منطقه گریخته‌اند. آب و برق در این منطقه در دسترس نیست.
کفر بطنا
کفر بطنا، جایی که ۲۱ درصد ساختمانها تا دسامبر آسیب دیده یا تخریب شده بودند، بار دیگر از سوی جنگنده‌های حکومت در آخرین دور بمبارانها هدف قرار گرفته‌اند. و تعدادی از ساکنین کشته شده‌اند.
دوما
دوما، بزرگترین شهرک در این ناحیه، در برآورد خرابی سازمان ملل در دسامبر قرار نداشته است. با این حال به طور شدیدی در آخرین دور از حملات هوایی و توپ‌خانه هدف قرار گرفته است. باسمه عبدالله، بیوه‌ای که در یک زیرزمین با بچه‌هایش پناه گرفته است به رویترز گفت: «ما عاجزانه نیازمند دعای شما هستیم.»
دوما بزرگترین شهر در غوطه شرقی است
تصاویر ماهواره ای از بیمارستان دانشگاه ابوریحان بیرونی در نزدیکی غوطه، چیزی شبیه به یک راه‌بند را در بزرگ‌راه نزدیک به بیمارستان نشان میدهد. تحلیل‌گران میگویند وجود این راه‌بند، احتمالاً بدین معنی است که این بیمارستان تنها از مناطق تحت کنترل حکومت قابل دسترسی است.
یک راه‌بند نزدیک به بیمارستان دانشگاه ابوریحان بیرونی در نزدیکی دوما
تصاویر ماهواره‌ای همچنین شبکه‌ای از کانال‌ها را نشان میدهد که در حرستا در جنوب شرقی دوما و در کنار پادگان‌های نظامی در زمین حفر شده‌اند. تحلیل‌گران میگویند که این کانال‌ها با توجه به موقعیت‌شان به احتمال زیاد تحت کنترل شورشیان بوده و به آنها اجازه میدهد که در منطقه جابه‌جا شوند، بدون این که مورد اصابت ترکش‌ها قرار بگیرند و از دید ناظرانی که می‌توانند حضور آنها را به توپ‌خانه و جنگنده‌های هوایی گزارش کنند در امان باشند.
شبکه کانال ها در مناطق مسکونی دیده میشود (تصویر پویا)
بحران انسانی
امدادگران از شرایط زندگی هزاران خانواده‌ای میگویند که در زیرزمین‌ها و سنگرهای زیرزمینی زندگی میکنند. بسیاری از این خانواده‌ها بدون دسترسی به آب و سیستم‌های بهداشتی و تهویه، و در شرایطی که کودکان‌شان نسبت به شیوع انواع بیماری‌ها آسیب‌پذیر هستند، به زندگی ادامه می‌دهند. حکومت از نوامبر گذشته تا کنون، تنها به یک کاروان بشردوستانه اجازه ورود به غوطه‌ی شرقی را داده است، در حالی که این منطقه دچار کمبود بی‌رحمانه غذا است و قیمت‌ها هم فوق‌العاده بالا هستند. یک بسته نان، قیمتی ۲۲ برابر قیمت میانگین آن در کشور دارد. ۱۱.۹ درصد کودکان زیر ۵ سال دچار سو تغذیه شدید هستند که بالاترین آمار در سوریه پس از شروع جنگ به شمار می‌رود. ساکنین منطقه از سپری‌کردن روزهای متمادی بی‌غذایی خبر می‌دهند که در طی آن ناچاراً گیاه‌های غیرخوراکی را می‌خورند یا از اندازه وعده‌هایشان به دلیل نداشتن دسترسی به غذای کافی کاسته‌اند. حکومت سوریه منکر هدف قرار دادن غیرنظامیان شده و اصرار دارد که سعی در آزادسازی غوطه شرقی از دست «تروریست‌ها» دارد، اصطلاحی که هم برای توصیف نظامیان جهادگرا و هم گروه‌های معمول مخالف که در این ناحیه کنترل را در دست دارند به کار می‌رود.
منبع: بی‌بی‌سی
ترجمه: حمید اسدی
#جنگداخلیدرسوریه #سوریه #دیدگاهنو #خامنهای #غوطهشرقی #قاسمسلیمانی