نجلاء حبریری - اعلام چین مبنی بر رفع ممنوعیت از هوبی مرکز اولیه شیوع ویروس کرونا میلیونها نفر را در سرتاسر جهان امیدوار کردهاست که این همهگیری که یک میلیون نفر را مبتلا کرده و جان دهها هزار نفر را نیز گرفتهاست، به زودی پایان خواهد یافت. اما در عین حال، نگرانی بسیاری از کشورها در مورد قابل اعتماد بودن آمار رسمی مبتلایان و فوتیها را برانگیخت.

بعد از آنکه گزارشهای بریتانیایی در روزهای اخیر از "خشم" لندن از مخفی کاری پکن در مورد میزان واقعی مبتلایان به "کووید ۱۹" صحبت کردند، سازمانهای اطلاعاتی آمریکا گفتند چین در اعلام آمار مبتلایان و مرگ در ویروس کرونا، مخفی کاری کرده و اطلاعات را دستکاری شده، غیرواقعی و کمتر از میزان حقیقی منتقل کردهاست. منابع دولتی در بریتانیا تأخیر در افتتاح پروژههای نسل پنجم شبکه تلفن همراه (۵ G) که با همکاری شرکت چینی هواوی انجام میشود، را به دلیل موانع ایجاد شده توسط اپیدمی کرونا و در پاسخ به فشار برخی نمایندگان متمایل به طرح پیشنهادی آمریکا برای زیر سؤال بردن "اهداف" پکن دانستند. ایان دانکن اسمیت رهبر پیشین حزب حاکم محافظه کار در یادداشتی در نشریه بریتانیایی «میل اون ساندی» نوشت: «کشورها مدتهاست که با امید توافق بر معاملات تجاری، با چین قدم برداشته اند. اما به محض پایان این بیماری همه گیر، ما باید در این رابطه تجدید نظر کنیم و آن را بر پایه ای متعادل تر و سادهتر بسازیم». روزنامه ساندی تایمز نیز فراتر رفت و با استناد به منابعی بدون ذکر نام آنها نوشت که مشاوران علمی نخستوزیر بریتانیا اظهار داشتند که تعداد واقعی مبتلایان در داخل چین ۱۵ تا ۴۰ برابر بیشتر از میزان اعلام شدهاست. این روزنامه به نقل از یک منبع آگاه آوردهاست: "یک کمپین گمراه کننده ناخوشایند وجود دارد که قابل قبول نیست. آنها (دولت چین) میدانند که به شدت اشتباه کردند، (...) و دروغ پراکنی میکنند". شبکه تلویزیونی بلومبرگ در گزارشی اعلام کرد سازمانهای اطلاعاتی آمریکا در گزارشی محرمانه گفتند چین در اعلام آمار مبتلایان و مرگ در ویروس کرونا، مخفی کاری کرده و اطلاعات را دستکاری شده و غیرواقعی منتقل کردهاست. این گزارش میگوید سه مقام دولت آمریکا که نخواستند نامشان فاش شود ضمن تأیید این خبر، گفتند که این گزارش چنین نتیجهگیری کردهاست که چین آمار را به عمد کمتر از حد واقعی و به صورت دستکاری شده اعلام کردهاست. بلومبرگ میگوید این گزارش هفته پیش از سوی سازمانهای اطلاعاتی به کاخ سفید تحویل داده شد. بن ساسی سناتور جمهوریخواه میگوید «این ادعا که تعداد مبتلایان به کرونا ویروس در ایالات متحده بیشتر از چین است، اشتباه است». او با تأکید بر اینکه "حزب کمونیست چین دروغ گفته و دروغ میگوید و به دروغ گفتن در مورد ویروس کرونا به منظور محافظت از نظام خود ادامه خواهد داد". خبرگزاری فرانسه گزارش داد؛ ویلیام تیمونز عضو مجلس نمایندگان نیز اظهار کرد که "دستگاه اطلاعاتی آمریکا آنچه که ما میدانیم، را تأیید کرد: چین ماه هاست که خطرناک بودن ویروس را پنهان کردهاست". او گفت که "امروز دنیا بهای اشتباه چین را میپردازد". منابع غربی مدتی است که از تبلیغات "گمراه کننده" پکن انتقاد و آنها را متهم به تلاش برای تبلیغ پیروزی زودهنگام در برابر کرونا و مقصر شمردن دیگران متهم میکنند.
پکن در اظهارات بیسابقه ای ارتش آمریکا را مسئول "شیوع" ویروس در ووهان کرد؛ این اتهام باعث درگیری لفظی شدید بین واشینگتن و پکن شد. رئیسجمهور و وزیر امور خارجه ایالات متحده کرونا را "ویروس چینی" توصیف کردند و چین در مقابل روزنامه نگاران آمریکایی را از کشور خود اخراج کرد. پیش از آن روسای جمهور آمریکا و چین در تماسی تلفنی موفق شدند "آتش بس دیپلماتیک" منعقد کنند و پس از آن ترامپ تلاشهای پکن برای مبارزه با این ویروس را ستود. با این حال، این آتشبس دوام نیاورد و علیرغم عدم صدور بیانیه ای توسط کاخ سفید، رویارویی کلامی از مرحله شکاکیت به سمت اتهامات مستقیم تغییر یافت. شکی نیست که این بحث و جدال همزمان با گسترش پیامدهای اقتصادی و انسانی این بیماری همه گیر در جهان، ماهها و سالها بر روابط چین و غرب حاکم خواهد بود. پس آیا چین میزان واقعی تلفات کرونا را پنهان کردهاست؟ برخی از گزارشهای چینی و غربی با اشاره اظهارات مردم ووهان گفتهاند که ساکنان این منطقه نسبت به صحت آمار جان باختگان بر اثر این بیماری در شهر ووهان تردید دارند و حتی میگویند تعداد مردگان بیش از این آمار است. همچنین گزارش دادند که دستور به تعطیلی تمامی سالنهای سینما در سراسر این کشور پس از بازگشایی دوباره سینماهای چین، نشان میدهد که این ویروس تحت کنترل دولت نیست. شبکه چینی "شین" عکس دهها ظرف نگهداری خاکستر مردگان، قبل از تحویل آنها به مردم را منتشر کردهاست. پیشتر، «رادیو آسیای آزاد» گزارش داده بود که ساکنان این منطقه نسبت به صحت آمار ۲۵۰۰ جان باخته بر اثر این بیماری در شهر ووهان تردید دارند و حتی میگویند تعداد مردگان بیش از ۴۰ هزار نفر است. همانطور که نمیتوان دربارهٔ حقیقت آمار مرگ و میر چینیها قاطعانه صحبت کرد، همچنین تشخیص اینکه آیا دولت چین قصد پنهان کردن اعداد واقعی را دارد یا خیر نیز دشوار است. یا اینکه تکنیک محاسبه مبتلایان با چالشهایی مشابه با سایر کشورهای جهان روبرو است که شامل کمبود تجهیزات، عدم صحت یا غفلت از موارد جزئی میشود. پکن دو روز پیش و پس از فشارهای داخلی و ترس از شیوع مجدد این بیماری همه گیر، برای اولین بار تعداد مبتلایان به ویروس کرونا که علامتی ندارند را منتشر کرد. تاکنون، این کشور تنها مواردی را اعلام کردهاست که دارای علائم این بیماری هستند. پس از آنکه مقامات در تعطیلات آخر هفته اعلام کردند که یک زن مبتلا در استان هینان با سه مورد مبتلا در تماس بودهاست و علائم بیماری ندارد، فعالان شکههای اجتماعی طی فراخوانهای الکترونیکی خواستار کشف اینگونه موارد شدند. اما این موارد قبل از داشتن علائم بیماری به آمار رسمی مبتلایان اضافه نمیشود. یکی دیگر از عواملی که ممکن است پشت انتشار آمار متوسط در چین از تعداد کشتهها و مبتلایان باشد، پنهانکاری مقامات محلی به دلیل ترس از آینده سیاسی خود و در استجابت به درخواست رهبری در پکن برای اعمال اقدامات سختگیرانه برای صفر کردن تعداد مبتلایان هستند.
منبع: الشرقالاوسط